Dzień 6

Dwaj święci bracia, których dzisiaj wspominamy, wywarli ogromny wpływ na dzieje Europy. Nazwani zostali Apostołami Słowian, bo na wschodniej części kontynentu koncentrował się ich wysiłek ewangelizacyjny. Z powodzeniem włączyli do liturgii kościoła języki i tradycje kulturowe ludów, które ewangelizowali. Czerpiąc z chrześcijańskich korzeni, działali na korzyść wszystkich narodów Europy, ich kultury i pokojowego współistnienia.

Jan Paweł II ogłosił ich współpatronami Europy w 1980 roku i wielokrotnie wskazywał jako przykład do budowania kontynentu „głęboko świadomego swojej przeszłości”, ale też czerpiącego „z bogatego dziedzictwa wspólnej kultury”. Dzisiaj powiemy o świętych Cyrylu i Metodym.

Można by tak, jak św. Cyryl na początku swojego przekładu pisma świętego na język starocerkiewno-słowiański zawołać: „Słuchajcie, wszystkie ludy słowiańskie, słuchajcie Słowa pochodzącego od Boga, Słowa karmiącego dusze, Słowa prowadzącego do poznania Boga”. A zatem posłuchajmy:

Cyryl urodził się w Tesalonikach w 826 r. jako siódme dziecko. Jego właściwe imię to Konstanty, imię Cyryl przyjął pod koniec życia, wstępując do zakonu. W połowie IX w. udał się na górę Olimp do klasztoru w Bitynii, gdzie przebywał już jego starszy brat Metody. Na żądanie cesarza Michała III obaj wyruszyli do kraju Chazarów na Krym, aby rozwiązać spory religijne między chrześcijanami, Żydami i Saracenami. Potem zostali wysłani, aby nieść chrześcijaństwo Bułgarom. Następnie, z podobną misją udali się na Morawy, gdzie wprowadzili do liturgii język słowiański. Cyryl przetłumaczył Pismo Święte na język starocerkiewno-słowiański. ‘Inkulturacja’ chrześcijaństwa stała się przyczyną ich cierpień, a nawet prześladowań.

Bracia zostali oskarżeni w Rzymie przed papieżem św. Mikołajem I niemal o herezję. Udali się do Rzymu. Papież przyjął ich bardzo serdecznie, kazał wyświęcić ich uczniów na kapłanów i zaakceptował ich słowiańskie księgi liturgiczne. Wkrótce potem Cyryl wstąpił do klasztoru, gdzie zmarł na rękach swego brata 14 lutego 869 r.

Metody był starszym bratem Cyryla. Miał uzdolnienia wybitnie prawnicze, wstąpił na drogę kariery urzędniczej. Zrezygnował z niej i wstąpił do klasztoru w Bitynii, gdzie został przełożonym.

Po śmierci Cyryla, Hadrian II konsekrował Metodego na arcybiskupa Moraw i Panonii (Węgier) oraz dał mu uprawnienia legata. Z powodu wprowadzenia obrządku słowiańskiego, mimo aprobaty Rzymu, był atakowany przez kler niemiecki, a nawet został uwięziony na dwa lata w jednym z bawarskich klasztorów. Uwolniony po interwencji papieża Metody udał się ponownie do Rzymu, gdzie przyjęto go bardzo życzliwie i Papież potwierdził wszystkie nadane mu przywileje. Metody udał się więc do patriarchy Konstantynopola Focjusza, by mu zdać sprawę ze swojej działalności. Został przyjęty uroczyście przez cesarza. Powróciwszy na Morawy, umarł w Welehradzie 6 kwietnia 885 r.

Na początku X w. rozpadło się państwo wielkomorawskie, a z jego rozpadem został usunięty obrządek słowiański na rzecz łacińskiego. Mimo tego dzieło świętych Cyryla i Metodego nie upadło. Ich językiem w liturgii nadal posługuje się kilkadziesiąt milionów prawosławnych i kilka milionów grekokatolików. Jan Paweł II poświęcił braciom w 1985 roku swoją encyklikę. Cyryl i Metody stanowią klasyczny przykład tego, co dzisiaj nazywamy „inkulturacją”: że każdy naród powinien przyjąć objawione orędzie w kontekście własnej kultury i wyrazić jego zbawczą prawdę we własnym języku. 

Apostołowie Słowian przedstawiani są w ikonografii jako biskupi greccy lub łacińscy. Czasami trzymają w rękach model kościoła. Ich atrybutami są: krzyż, księga i kielich, a także rozwinięty zwój z alfabetem słowiańskim.

W Piśmie św. szukać trzeba prawdy, a nie pięknych sformułowań. Całe Pismo św. należy odczytywać w tym duchu, w jakim zostało sporządzone. Poszukiwać raczej winniśmy w Piśmie św. pożytku z lektury niż wytwornego języka. Z równą chęcią powinniśmy czytać księgi pobożne i proste, co wzniosłe i głębokie.

Niech cię nie zraża autorytet piszącego: czy był to człowiek mało czy bardzo wprawny literacko, lecz do czytania niech cię pociąga umiłowanie czystej prawdy. Nie dociekaj, kto to powiedział, lecz zwracaj uwagę na to, co zostało powiedziane. Ludzie przemijają, lecz „prawda Pańska trwa na wieki”. Bóg, nie mając względu na osobę, różnymi sposobami do nas przemawia. 

Nasza ciekawość często przeszkadza nam w czytaniu Pisma św., ilekroć chcemy zrozumieć i roztrząsać tam, gdzie po prostu trzeba by przejść dalej. Jeśli chcesz odnieść korzyść, czytaj pokornie, z prostotą i wiarą. Nie chciej też kiedykolwiek posiadać rozgłosu naukowego. Chętnie pytaj i wsłuchuj się w milczeniu w słowa świętych. Niech ci nie będą niemiłe przypowieści starszych. Bez przyczyny bowiem nie są głoszone (por. Syr 8, 9).

I. OBUDZIĆ WDZIĘCZNOŚĆ
Zobacz teraz kilka rzeczy z dzisiaj, za które jesteś Bogu naprawdę wdzięczny. A jeśli zmagasz się z wielkim trudem życiowym, wszystko wali ci się na głowę i nie możesz obudzić wdzięczności na podstawie konkretnego dnia, spróbuj spojrzeć w przeszłość: za co jesteś Bogu wdzięczny w całej historii swojego życia?

II. PROŚBA O ŚWIATŁO DUCHA ŚW.
Ponieważ jestem słaby, potrzebuję Bożej mocy. Potrzebuję Ducha Świętego, światła Boga, aby zobaczyć swoje wnętrze.

III. BADANIE WŁASNEGO WNĘTRZA POD ŚWIATŁEM BOGA
Nie szukamy grzechów, ale pułapek, które zastawił na nas zły duch. Jeśli jest grzech, to go nazwij - aby przeprosić Boga, ale ważniejsze jest żebyś zobaczył nie czyn, ale sposób w jaki doszło do tego czynu. Jakie były twoje motywacje?

IV. PRZEPROSZENIE
Przepraszam Boga za to, co się wydarzyło, co nie było zgodne z Jego wolą. Chodzi tutaj o doświadczenie skruchy, abym stanął przed Bogiem ze skruszonym sercem; ponieważ zgrzeszyłem, pobłądziłem. Ja bardzo często ten punkt robie w taki sposób, że się przytulam do Boga. Przytulam się do dobrego Ojca i wiem, że On mnienie odrzuca; ale to przytulenie doświadczam, jako moje skruszone serce. 

V. WYJŚCIE W PRZYSZŁOŚĆ 
Wyjście w przyszłość wg Ignacjańskiego Rachunku sumienia, to zaplanowanie wydarzeń, które sa przede mną, aby wszystko robić z Bogiem. Patrzę na to co jest przede mną do zrobienia, gdzie będą momenty pokus, bo wiem w jakich sytuacjach, okolicznościach będę kuszony. Proszę, aby Bóg był ze mną w tych sytuacjach, żebym nie był sam.