29. Śś. Archaniołowie Michał, Gabriel i Rafał

Tradycja chrześcijańska przypisuje pierwszeństwo wśród aniołów św. Michałowi. Hebrajskie imię Mika"el oznacza "któż jak Bóg". Wspomina o nim już starotestamentowa Księga Daniela, wskazując, że jest jednym z "przedniejszych książąt nieba" i obrońcą ludu Izraela. Św. Jan w Apokalipsie ukazuje Michała jako stojącego na czele duchów niebieskich w walce z szatanem. Według tradycji bowiem, po tym, jak Lucyfer zbuntował się przeciwko Bogu i pociągnął za sobą część aniołów, Michał wystąpił z okrzykiem "Któż jak Bóg" i wypowiedział wojnę szatanom.

Kult św. Michała jest bardzo żywy w chrześcijaństwie. Początkami sięga II wieku. W IV wieku cesarz Konstantyn wybudował nad Bosforem sanktuarium św. Michała. W V wieku oddawano w Konstantynopolu cześć cudownemu obrazowi św. Michała, a w następnych wiekach powstało kilkanaście kościołów i klasztorów, które nosiły imię św. Archanioła. W Polsce dwa zgromadzenia zakonne noszą imię św. Michała.

Św. Archanioł Michał jest między innymi patronem szermierzy i żołnierzy. Wzywany jest też jako opiekun dobrej śmierci. W ikonografii przedstawiany jest jako wojownik w zbroi, czasami w szacie władcy, albo też w tunice i paliuszu. Jego atrybuty to globus, krzyż, lanca, miecz, oszczep lub puklerz, czasami szatan w postaci smoka, waga oraz tarcza z napisem: Quis ut Deus – "Któż jak Bóg".

Imię Gabriel pojawia się po raz pierwszy także w Księdze Daniela. Jest to też imię "teoforyczne", zawierające imię Boga, a znaczy tyle, co "mąż Boży" lub "wojownik Boży". W Księdze Daniela wyjaśnia prorokowi znaczenie tajemniczych wizji. W tradycji chrześcijańskiej Gabriel przynosi Dobrą Nowinę. Ukazuje się Zachariaszowi i zapowiada narodziny Jana Chrzciciela. Najbardziej znany jest ze sceny Zwiastowania Maryi, kiedy zapowiada, że stanie się Matką Syna Bożego. Niektórzy autorzy kościelni widzą w św. Gabrielu anioła stróża Świętej Rodziny. Według nich to on przychodził w snach do Józefa, miał pocieszać Jezusa w Ogrójcu, był zwiastunem przy Zmartwychwstaniu i Wniebowstąpieniu.

Św. Archanioł Gabriel został ogłoszony przez Piusa XII patronem telegrafu, telefonu, radia i telewizji. Jest czczony jako patron dyplomatów, posłańców i pocztowców. W ikonografii św. Gabriel ukazywany jest jako młodzieniec, przeważnie ze skrzydłami lub nimbem. Najczęściej ukazywany jest w scenie Zwiastowania. Jego atrybuty to berło, lilia, gałązka palmy lub oliwki.

Św. Archanioł Rafał mówi o sobie, iż jest jednym z „siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat Pański”. Jego imię jest także teoforyczne, oznacza "Bóg uleczył".

Rafał towarzyszył młodemu Tobiaszowi w wędrówce z Niniwy do Rega. W czasie drogi ratuje go z wielu niebezpieczeństw, wypędza demona Asmodeusza, przywraca wzrok ojcu Tobiasza. W św. Archaniele Rafale widzimy dobroć Boga i działanie Jego Opatrzności. Pobożność ludowa widzi w Rafale pierwowzór anioła stróża.

Św. Rafał patronuje aptekarzom, chorym, lekarzom, emigrantom, pielgrzymom, podróżującym i uciekinierom, wędrowcom i lekarzom. W ikonografii ukazywany jest jako młodzieniec w stroju anielskim – tunice i chlamidze, czyli wierzchniej szacie, najczęściej wełnianej, spinanej na prawym ramieniu lub pod brodą. Jego atrybuty to krzyż, laska pielgrzyma, czasami ryba lub naczynie.