13. Śś. Poncjan i Hipolit

Ta zapowiedź brzmi nieco sensacyjnie i jak się potem okaże, niektóre przekonania należy zweryfikować, gdyż zostały wyolbrzymione, bądź wymyślone przez potomnych. 

Poncjan urodził się w Rzymie około roku 175. Był synem niejakiego Calpurniusa. Papieżem został 21 lipca 230 roku.  

W czasach swego niezbyt długiego pontyfikatu wprowadził do liturgii Confiteor, czyli „Spowiadam się…", Dominus vobiscum, czyli pozdrowienie „Pan z wami" oraz śpiew psalmów. Zwołał synod rzymski. W dokumentach z niego zachowała się informacja o tym, że Poncjan otrzymał list od patriarchy Aleksandrii, informujący go o ekskomunice dla Orygenesa, którą ogłosiły tamtejsze synody. 

W roku 234 Maksyminus Trak zamordował cesarza Sewerusa Aleksandra i objął rządy w państwie. Nie należał ani do stanu rycerskiego ani nie był senatorem. Rozpoczął represje przeciwko arystokracji rzymskiej. Dotknęły one też Poncjana i Hipolita. Wraz z innymi duchownymi zostali zesłani na Sardynię, wyspę na Morzu Śródziemnym, gdzie zmuszani byli do niewolniczej pracy w kamieniołomach. 

Poncjan zrezygnował z urzędu 28 września 235 roku prawdopodobnie dlatego, żeby można było powołać jego następcę w Rzymie. Jest to data z dziejów papiestwa, zapisana w Katalogu Liberiusza z IV wieku. 

Poncjan zmarł śmiercią męczeńską, prawdopodobnie niedługo po swej rezygnacji, w październiku 235 roku. 

Kolejny dzisiejszy patron, Hipolit, urodził się prawdopodobnie w drugiej połowie II wieku w Rzymie. Wyróżniał się wiedzą i elokwencją. Za pontyfikatu Wiktora I u końca II wieku zdobył uznanie i ważną pozycję. Był prezbiterem kościoła rzymskiego pod rządami następnego papieża Zefiryna. Należał do najwybitniejszych pisarzy chrześcijańskich początków III wieku. Napisał wiele rozpraw filozoficznych, egzegetycznych i historycznych. Zachowały się komentarze do biblijnych ksiąg proroka Daniela i Pieśni nad Pieśniami, a także apologetyczny traktat „Odparcie wszelkich herezji", czy dzieło „Kroniki" opisujące dzieje świata od stworzenia do III wieku po Chrystusie. Bardzo ważna jest także „Tradycja apostolska", która jest źródłem wiedzy o dawnej liturgii rzymskiej. Zostawił po sobie także wiele homilii. 

W jednej z nich opisywana jest sytuacja, kiedy w kościele, gdzie akurat głosił kazanie, pojawił się słynny Orygenes. Hipolit zauważywszy go przerwał mowę i powiedział, że nie godzi się, by przemawiał, skoro w kościele są mądrzejsi od niego. 

W 217 roku papieżem został Kalikst, któremu wielu zarzucało zbytnią pobłażliwość wobec heretyków i łatwe przyjmowanie na powrót do Kościoła wykluczonych z powodu poważnych grzechów. 

Wtedy miano wybrać surowego i nieskłonnego do przebaczenia Hipolita, aby stanął na czele odrębnej gminy. Był to pierwszy przypadek w historii Kościoła, kiedy został wybrany antypapież. Taką rolę potomni przypisali Hipolitowi, ale nie ma pewności, czy tak rzeczywiście było. 

Poncjan i Hipolit zostali zesłani na Sardynię i zginęli wskutek katorgi w tamtejszych kopalniach. 

Prawdopodobnie 13 sierpnia 236 roku, szczątki męczenników zostały przeniesione do Rzymu przez papieża Fabiana. Poncjan został pochowany w katakumbach św. Kaliksta. W 1909 roku przeprowadzono prace archeologiczne w tych katakumbach. W tak zwanej „krypcie papieży" odnaleziono grób z napisem: „Poncjan, biskup, męczennik". 

Hipolita pochowano na cmentarzu Campo Verano.