10. Św. Leon Wielki

Walczył o czystość wiary, zmagając się z wieloma herezjami. Miał wielkie poważanie w Kościołach Zachodu i Wschodu. Przy słabości władzy cesarskiej, stawał w obronie Rzymu i mieszkańców miasta wobec najeźdźczych plemion Hunów i Wandalów. Dzisiaj powiemy o życiu i dokonaniach św. Leona Wielkiego, papieża i doktora Kościoła.

Urodził się prawdopodobnie około roku 390 w Toskanii. Jego ojcem był Kwintynian. Leona poznajemy w Rzymie, gdy około roku 430 papież Celestyn I mianował go archidiakonem. Papież doceniał jego zdolności dyplomatyczne i wielokrotnie z nich korzystał. Wysyłał go już wcześniej z poufną misją do św. Augustyna. Także cesarzowa Galla Placydia ceniła jego umiejętności rozjemcze, gdy w roku 440 wysłała go z pokojową misją do Galii. Wtedy to zmarł papież Sykstus III, a na jego następcę został wybrany właśnie Leon. Dowiedział się o tym w czasie misji. Po powrocie do Rzymu został konsekrowany 29 września 440 roku.

W czasie jego pontyfikatu pojawiały się liczne spory teologiczne. W obronie czystości wiary musiał stawić czoła licznym herezjom. Najważniejszą jego interwencją dogmatyczną był list do biskupa Konstantynopola, czyli tak zwany „Tom do Flawiana", odczytany na soborze w Chalcedonie w 451 roku. Leon wyłożył w nim prawowierną naukę chrystologiczną, którą ojcowie soborowi przyjęli przez aklamację, będąc przekonani, że „Piotr przemówił przez usta Leona". Na soborze w Chalcedonie odrzucono monofizytyzm uznając, że w jednej osobie Chrystusa są dwie natury, boska i ludzka, niezmieszane i nierozdzielne.

Leon I dbał o liturgię kościelną. Za jego czasów powstały pierwsze oficjalne zbiory modlitw. Dbał też o to, by liturgia była powiązana z życiem codziennym. Podkreślał fakt, że liturgia jest nie tylko wspomnieniem wydarzeń historycznych, ale prawdziwym „uobecnieniem" ich „tu i teraz".

Pontyfikat Leona to czas niepewności i przełomu. Cesarstwo zachodnie po podziale słabło i chyliło się ku upadkowi. Wielka wędrówka ludów już miała miejsce i na trwałe zmieniała strukturę społeczną zachodu. Plemiona Hunów i Wandalów coraz śmielej atakowały cesarstwo.

Przy słabej władzy cesarskiej i praktycznym rozbiciu struktur państwowych, Biskup Rzymu musiał wziąć na siebie dodatkową, ważną rolę społeczną i polityczną. Słynne jest spotkanie Leona I z wodzem Hunów, Attylą, w Mantui, północne Włochy, kiedy przekonał go do odstąpienia od dalszej wojny inwazyjnej, chroniąc w ten sposób półwysep apeniński przez zniszczeniem. To wydarzenie przydało wagi i prestiżu papieżowi i stolicy apostolskiej.

Niestety, trzy lata później, nie udało się uchronić Rzymu przed splądrowaniem i grabieżą barbarzyńskich Wandalów, choć Leon wyszedł bezbronny naprzeciw ich wodza Genzeryka, prosząc o zatrzymanie i oszczędzenie ludności.

Papież Leon był znakomitym kaznodzieją. Zachowało się niemal 100 pięknych kazań, pisanych po łacinie, wspaniałym i jasnym językiem. Zachowało się też około 50 listów papieskich. Widać w tych pismach wielkość papieża, głębię jego refleksji teologicznej, jego żarliwość duszpasterza. Leon autentycznie troszczył się o wiernych, o lud Rzymu. Zabiegał o jedność różnych Kościołów i ich potrzeby. Był zwolennikiem i niezmordowanym promotorem prymatu Biskupa Rzymu. Stał się obrońcą kultury zachodniej.

Zmarł w Rzymie, 10 listopada 461 roku. Benedykt XIV w roku 1754 ogłosił go doktorem Kościoła. Jest patronem muzyków i śpiewaków. W ikonografii ukazywany jest w szatach papieskich. Jego atrybuty to: księga, kielich albo orszak plemion barbarzyńskich, któremu zastępuje drogę.